Według Ajurwedy – najstarszej medycyny świata – cały wszechświat oparty jest na istnieniu i współistnieniu pięciu elementów: ziemi, wody, ognia, powietrza i przestrzeni. Wszystkie te elementy w różnych proporcjach tworzą zarówno świat ożywiony i jak i nieożywiony. W ludzkim organizmie tych pięć elementów występuje w trzech podstawowych konfiguracjach, które następnie nazywa się doszami: vata (powietrze i przestrzeń), pitta (ogień), kapha (woda i ziemia).
Wszystkie z trzech dosz występują u każdego człowieka w różnych proporcjach. Zazwyczaj jedna z nich jest dominująca, rzadko kiedy zdarza się, aby występowały wszystkie trzy w identycznych proporcjach. W zależności od tego, która z dosz jest przeważająca ustala się tak zwaną wrodzoną konstytucję (determinowaną już w momencie zapłodnienia), inaczej mówiąc fizyczny typ danego człowieka czyli tzw. prakriti.
Najczęściej bywa, że właśnie to jedna z dosz dominuje nad pozostałymi i tak np. ktoś może być konstytucji vata, pitta, kapha. Bardzo często zdarza się również, że przeważają dwa elementy i może być ktoś konstytucji vata – pitta lub np. vata – kapha itd.
Vata
W bardzo dużym uogólnieniu u osób typu vata, przeważają elementy powietrza i przestrzeni. Vata jest odpowiedzialna za ruch, przemieszczanie się, dlatego takie osoby są zazwyczaj bardzo energiczne, ruchliwe, raczej szczupłe i wysokie, lubią dużo mówić, mają mnóstwo pomysłów, często zaczynają nowe tematy i ich nie kończą, są bardzo twórcze i kreatywne, gadatliwe, niestety często towarzyszą im niepokój oraz lęk. Ich skóry są często suche, włosy cienkie i łamliwe, a paznokcie kruche.
Pitta
Pitta to ogień dlatego osoby z tą dominującą doszą moglibyśmy określić jako ognisty temperament. Cechować się będą dużą energią, pomysłowością, zdolnościami przywódczymi, oraz silnymi charakterami za co odpowiada silny ogień, który właśnie u nich przeważa. Takie osoby są dość głośne, łatwo się irytują i wchodzą w konflikty. Skóra u osób o tej konstytucji jest wrażliwa, naczynkowa, często ulega zaczerwienieniu, pokryta jest piegami oraz różnymi pieprzykami, łatwo ulega poparzeniom słonecznym, źle znosi wysokie temperatury. Włosy są raczej gęste, nierzadko kręcone oraz rude. Domeną cer u tych osób jest łatwość ulegania stanom zapalnym i wypryskom.
Kapha
Natomiast kapha jest odpowiedzialna za wzrost. Osoby, u których przeważa kapha są często krępej budowy, mają tendencję do nadwagi i zatrzymywania wody, są dosyć powolne i leniwe, ale za to bardzo stałe w uczuciach, pełne miłości, mają zdolność do zapamiętywania wiadomości na długie lata. Skóra u kapha będzie dość gruba, dobrze nawilżona i natłuszczona, nie ulega tak szybko zmarszczkom, ale lubi się przetłuszczać i mieć rozszerzone pory, włosy są grube, gęste.
Z ajurwedyjskiego punktu widzenia pielęgnację ciała dostosowuje się do typu konstytucyjnego i bierze się pod uwagę głównie tę doszę, która przeważa nad pozostałymi. Ten temat rozwinę w następnym wpisie na blogu.
Chcesz poznać swoje prakriti (typ konstytucyjny)? Wykonaj test!